Türkiye'nin 1960, 1971, 1980 ve 1997 darbeleri nasıl gerçekleşti ve bu darbelerin sonuçları nelerdi?

Türkiye, tarihinde birçok darbe girişimi yaşamıştır. Ancak, en çok tartışılan ve etkileri hala günümüzde hissedilen darbeler 1960, 1971, 1980 ve 1997 yıllarında gerçekleşmiştir.

1960 Darbesi: Türkiye'nin ilk askeri darbesi olarak tarihe geçen 27 Mayıs 1960 darbesi, dönemin Başbakanı Adnan Menderes ve iki bakanının idamıyla sonuçlanmıştır. Darbe, siyasi istikrarsızlığı gerekçe göstererek gerçekleştirilmiş ve Türkiye'nin çok partili siyasi hayatına son verilmiştir. Darbe sonrası yeni bir anayasa hazırlanarak, cumhurbaşkanının yetkileri artırılmış ve ülkede yargı reformu gerçekleştirilmiştir.

1971 Muhtırası: 12 Mart 1971'de Türk Silahlı Kuvvetleri, Milli Selamet Hareketi adı altında bir bildiri yayınlayarak siyasi partileri uyardı ve hükümete istifasını vermesi için baskı yaptı. Muhtıra sonucu hükümet istifa etti ve bir askeri yönetim kuruldu. Darbe sonrası anayasa değiştirilerek, siyasi partilerin kapatılması kolaylaştırıldı ve ülkede yargı reformu gerçekleştirildi.

1980 Darbesi: 12 Eylül 1980'de gerçekleşen darbe, Türkiye'nin en kanlı darbelerinden biri olarak tarihe geçmiştir. Darbe sonrası 600 binden fazla kişi gözaltına alınmış, binlerce kişi işkenceye maruz kalmış ve yüzlerce kişi idam edilmiştir. Darbe sonrası 1982 Anayasası hazırlanmış ve ülkede yargı sistemi yeniden yapılandırılmıştır. Darbe sonrası sıkıyönetim uygulaması bir süre devam etmiş ve ülkede siyasi faaliyetler sınırlandırılmıştır.

1997 Postmodern Darbe: 28 Şubat 1997'de Türkiye'de Postmodern Darbe olarak adlandırılan olaylar yaşanmıştır. Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı Karadayı, Refah Partisi hükümetinin laikliğe aykırı olduğu gerekçesiyle hükümeti istifaya zorlamıştır. Hükümet istifa etmek zorunda kalmıştır. Darbe sonrası Türkiye'de laiklik politikaları ve yargı reformu gibi konularda değişiklikler yapılmıştır.